10 października 2015

MEN nie ma wątpliwości w kwestii wypłaty wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe przypadające w Dniu Edukacji Narodowej.

W myśl art. 35 ust. 1-3 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela w szczególnych wypadkach, podyktowanych wyłącznie koniecznością realizacji programu nauczania lub zapewnienia opieki w placówkach opiekuńczo-wychowawczych, nauczyciel może być obowiązany do odpłatnej pracy w godzinach ponadwymiarowych zgodnie z posiadaną specjalnością, których liczba nie może przekroczyć 1/4 tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć. Przydzielenie nauczycielowi większej liczby godzin ponadwymiarowych może nastąpić wyłącznie za jego zgodą, jednak w wymiarze nieprzekraczającym 1/2 tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć.

Przez godzinę ponadwymiarową rozumie się przydzieloną nauczycielowi godzinę zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych powyżej tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych.

Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i za godziny doraźnych zastępstw wypłaca się według stawki osobistego zaszeregowania nauczyciela, z uwzględnieniem dodatku za warunki pracy.

Zgodnie z art. 80 Kodeksu pracy wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną. Za czas niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy prawa pracy tak stanowią.

Przepis art. 81 § 1 Kodeksu pracy stanowi, iż pracownikowi za czas niewykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną, a jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania – 60% wynagrodzenia. W każdym przypadku wynagrodzenie to nie może być jednak niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów.

Gotowość do pracy w rozumieniu powołanego przepisu występuje w sytuacji, gdy z przyczyn leżących po stronie szkoły nauczyciel nie może realizować przydzielonych jemu godzin ponadwymiarowych, lecz pozostaje w tym czasie do dyspozycji pracodawcy w szkole lub innym umówionym z nim miejscu.

W świetle powyższego nauczyciel zachowa prawo do wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe, gdy niezrealizowanie tych godzin nastąpi na skutek nieodbycia się zajęć lekcyjnych na przykład w związku z:

– Dniem Edukacji Narodowej,

   – rozpoczęciem i zakończeniem roku szkolnego,

   – rekolekcjami wielkopostnymi,

   – chorobą dziecka nauczanego indywidualnie,

   – wycieczkami szkolnymi i innymi zajęciami organizowanymi przez szkołę,

   – przerwami świątecznymi – z wyjątkiem wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe przypadające w czasie przerwy świątecznej w dniach ustawowo wolnych od pracy.

Wymienione w przepisie art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy (Dz. U. Nr 4, poz. 28, z późn. zm.) święta są dniami wolnymi od pracy. Zamieszczenie w arkuszu organizacji szkoły godzin ponadwymiarowych przypadających do realizacji w dniach ustawowo wolnych od pracy nie uprawnia do wynagrodzenia za nieodbyte godziny ponadwymiarowe. Nie nakłada się bowiem na nauczyciela obowiązku gotowości do wykonywania zajęć w godzinach ponadwymiarowych w takich dniach, w których zgodnie z przepisami prawa nauczyciel nie jest obowiązany świadczyć pracy. W świetle obowiązujących przepisów brak jest podstaw do zachowania przez nauczyciela prawa do wynagrodzenia za nieodbyte godziny ponadwymiarowe przypadające do realizacji w dniach ustawowo wolnych od pracy.

Podsekretarz stanu w MEN

Lilla Jaroń

Warszawa, dnia 5 lipca 2010 r.